11 Minuten

Bewerkt en medisch beoordeeld door THE BALANCE Team
Feit gecontroleerd

Diazepam, in de volksmond beter bekend onder de merknaam Valium, is een geneesmiddel dat behoort tot de benzodiazepinen (‘benzo’s’). Het middel wordt gebruikt om angst, spierspasmen of epilepsie te behandelen. In het ziekenhuis wordt het tevens toegediend om ontwenningsverschijnselen van alcohol te verminderen, zoals zweten of slaapproblemen. Diazepam werkt kalmerend en ontspannend. 

Diazepam kan tevens worden ingenomen om je te helpen ontspannen voor je een operatie of een andere medische of tandheelkundige behandeling ondergaat. In dat geval wordt diazepam gebruikt als ‘premedicatie’.

3MMC-verslaving in Nederland en bijwerkingen

Het is verkrijgbaar in de vorm van tabletten, een vloeistof die je moet doorslikken of in een rectale tube (een geneesmiddel dat via de anus wordt toegediend). Het middel kan ook via een injectie in het ziekenhuis worden toegediend.

Bekende benzo’s zijn diazepam (Valium), lorazepam (Temesta), clonazepam (Rivotril) en alprazolam (Xanax).

Diazepam is een langwerkende benzodiazepine. Het middel begint te werken na 60 minuten en het effect houdt zo’n 8 tot 12 uur aan. Langwerkende benzodiazepines worden voornamelijk voorgeschreven bij gevoelens van angst en onrust en bij problemen met doorslapen. 

Zoals alle geneesmiddelen, kan diazepam bij sommige mensen bijwerkingen veroorzaken, maar bij normaal gebruik, ervaren de meesten slechts lichte bijwerkingen.

Vaak voorkomende bijwerkingen

Deze vaak voorkomende bijwerkingen komen voor bij meer dan 1 op de 100 mensen.

Als je de volgende bijwerkingen ervaart, blijf je het geneesmiddel innemen en overleg hierover met je arts:

  • Slaperig of suf gevoel
  • Verwardheid, vermoeidheid
  • Coördinatieproblemen of moeilijk je bewegingen kunnen controleren
  • Trillende handen (tremoren)
  • Dubbel zien
  • Hoofdpijn
  • Gewichtstoename en verhoogde eetlust (ongunstig voor mensen met diabetes type II)
  • Minder behoefte aan seks 
  • Verlaagde bloeddruk
  • Demotivatie
  • Droge mond en katergevoel bij het ontwaken

Ernstige bijwerkingen

Een kleine minderheid ervaart ernstige bijwerkingen bij het gebruik van diazepam.

Raadpleeg onmiddellijk je arts bij deze ernstige bijwerkingen:

  • Afvlakking van emoties (de verdovende werking kan ook invloed hebben op het ervaren van plezier, het genieten van dingen)
  • Depressie
  • Constipatie
  • Misselijkheid
  • Gele ogen of huid
  • Vertraagde of oppervlakkige ademhaling en hartslag
  • Oncontroleerbaar trillen
  • Geheugenverlies (amnesie)
  • Je ziet of hoort dingen die er niet zijn (hallucinaties)
  • Je denkt dingen die niet waar zijn (waanideeën)
  • Evenwichtverlies, vallen 
  • Onduidelijke spraak
  • Gevaarlijk en onverantwoord gedrag (in combinatie met alcohol)

In zeer zeldzame gevallen ervaren sommige mensen ongewone stemmingswisselingen. Deze kunnen ernstig worden en komen vaker voor bij kinderen of bij volwassenen die ouder zijn dan 65 jaar.

Licht je arts in als je een van deze bijwerkingen ervaart:

  • Je praat te veel of voelt je overprikkeld 
  • Geagiteerd of rusteloos gevoel
  • Prikkelbaar of agressief gevoel

Diazepam is een verslavend benzodiazepine met langduriger effecten dan andere drugs in zijn klasse. Het is één van de meest misbruikte geneesmiddelen op recept in vele landen. Een van de belangrijkste redenen waarom de drug zo verslavend is, is omdat je lichaam er snel een tolerantie voor ontwikkelt. Verslaving kan zich ontwikkelen als je lichaam gewend raakt aan een dosis van de medicatie en er meer nodig is om hetzelfde effect te bereiken. 

Diazepam werkt door na een nacht slapen, zodat het middel nog in je bloed aanwezig is op het moment dat je een nieuwe dosis neemt. Dit werkt gewenning in de hand, waardoor je op korte termijn verslaafd kunt raken aan diazepam. Na verloop van tijd is het moeilijker voor de hersenen van de diazepamgebruiker om normaal te functioneren zonder de drug. Als je stopt met diazepam, is het waarschijnlijk dat er ontwenningsverschijnselen optreden, wat de drang naar het middel nog doet toenemen. 

Symptomen van Ritalin-verslaving en -misbruik

Valium langer dan 4-6 weken gebruiken, zelfs met een voorschrift van een arts, kan leiden tot afhankellijkheid omdat je lichaam begint te vertrouwen op de chemische effecten die de drug heeft op de hersenen. Dit verhoogt de kans op verslaving. De kans op een verslaving neemt toe naarmate je het middel langer gebruikt. Het is daarom belangrijk om diazepam voor een zo kort mogelijke tijd te gebruiken. 

De kans op verslaving is ook groter als je een verslavingsgevoeligheid hebt of problemen hebt of eerder hebt gehad met alcohol of drugs.

In Nederland slikken er 1,5 miljoen mensen benzodiazepinen, waaronder diazepam. Zo’n 700 000 mensen zijn verslaafd aan benzo’s. Benzodiazepinen zoals diazepam worden geacht een aanzienlijk risico te inhouden voor de ontwikkeling van misbruik en afhankelijkheid. 

Diazepam wordt meestal gebruikt door mensen die hulp nodig hebben bij het omgaan met de stress van het dagelijks leven. Deze mensen hebben ook de grootste kans hebben om het middel te misbruiken. Hoewel er verschillende redenen zijn voor diazepammisbruik, nemen velen het middel niet om high te worden. Ze nemen het om zich normaal te voelen – om stress en angst te verlichten. Mensen misbruiken diazepam ook omdat het hen helpt slapen. Diazepam veroorzaakt een gevoel van intense kalmte en euforie, vooral in hogere doses.

Een van de duidelijke symptomen van een diazepamverslaving is dat je steeds een grotere dosis nodig hebt om dezelfde effecten van de drug te voelen. Andere signalen die wijzen op een diazepamverslaving zijn:

  • Sterke hunkering naar de drug
  • Isolement van familie en vrienden
  • De drug wordt niet volgens de voorgeschreven richtlijnen ingenomen 
  • Voortdurend gebruik ondanks problemen veroorzaakt door de drug
  • Verlies van interesse in activiteiten die ooit leuk waren
  • Slecht presteren op het werk of op school
  • Het middel staat centraal in je dagelijkse leven
  • Bezoeken van diverse artsen en apotheken, tot het uiterste gaan om aan het middel te geraken
  • Aanhoudend verdoofd gevoel
  • Erg angstig zijn, ondanks het innemen van de drug
  • Veranderingen in eetgedrag
  • Ervaren van ontwenningsverschijnselen wanneer je met het middel stopt, waaronder:
  • Geheugenproblemen
  • Trage reflexen
  • Misselijkheid
  • Vergrote pupillen
  • Moeite met concentreren
  • Duizeligheid en vermoeidheid
  • Hallucinaties of psychose
  • Incontinentie
  • Wazig zicht
  • Verlies van spiercontrole
  • Spraak- en gezichtsproblemen
  • Trillen
  • Bloed in ontlasting of urine
  • Slapeloosheid
  • Lage bloeddruk
  • Gele ogen of huid
  • Angst, hyperactiviteit of onrust
  • Depressie en zelfmoordgedachten

Als een gebruiker een tolerantie heeft opgebouwd voor de effecten van diazepam, kan hij ontwenningsverschijnselen krijgen als hij stopt met het gebruik. Valiumontwenning kan gevaarlijk en ongemakkelijk zijn, wat het voor verslaafde mensen moeilijk maakt om op eigen kracht te stoppen. De ontwenningsverschijnselen zijn intens, en veel mensen die verslaafd zijn aan diazepam hebben de drug nodig om zich normaal te voelen.

Diazepam is een medicijn dat wordt gebruikt om angst, aanvallen, spierkrampen, epilepsie, en alcoholontwenning te behandelen. Sommige mensen combineren alcohol met diazepam om de kalmerende effecten te versterken of om de symptomen van alcoholontwenning onder controle te houden. 

Diazepam en alcohol zijn beide depressiva van het centrale zenuwstelsel en hebben een kalmerend en verdovend effect. Zowel alcohol als Valium werken op GABA-receptoren in de hersenen, waardoor zij vergelijkbare effecten veroorzaken, vooral bij hoge dosissen. Daarom kunnen de effecten van het mengen van diazepam en alcohol ernstig en zelfs levensbedreigend zijn. 

Drink dus geen alcohol wanneer je diazepam gebruikt. Wanneer je diazepam gebruikt, reageer je veel sterker op alcohol dan wanneer je het middel niet gebruikt. Alcohol versterkt de bijwerkingen van diazepamgebruik, zoals slaperigheid en een verminderde coördinatie.

Het is ten stelligste af te raden om diazepam te combineren met alcohol. Beide middelen hebben een afstompend en kalmerend effect en versterken elkaar. Naast misselijkheid kan de ademhaling zodanig worden onderdrukt dat de dood intreedt.

Bijwerkingen van het mengen van Valium en Alcohol

Valium en alcohol combineren kan ernstige en mogelijk dodelijke bijwerkingen hebben, zoals ademhalingsproblemen, duizeligheid, verwardheid, extreme slaperigheid, en verlies van bewustzijn zonder te reageren. 

Alcohol drinken tijdens het gebruik van Valium kan de roes van beide stoffen versterken, wat betekent dat ze elkaars bijwerkingen versterken tot potentieel gevaarlijke uitersten. Het samen innemen van deze stoffen kan leiden tot een ernstige depressie van het centrale zenuwstelsel en tot overdosis. Een overdosis kan leiden tot zeer gevaarlijke en levensbedreigende effecten, zoals:

  • Enorme slaperigheid en overmatige sufheid
  • Verwarring en gedesoriënteerdheid
  • Geheugenverlies
  • Vertraagde hartslag
  • Bewusteloosheid
  • Ademhalingsdepressie (dit wil zeggen langzame en oppervlakkige ademhalingen, waardoor je lichaam niet voldoende zuurstof kan uitwisselen). 
  • Wanneer dit aanhoudt, kan dit leiden tot hersenbeschadiging en de dood.
  • Hartstilstand

Een overdosis diazepam treedt op wanneer er te veel van wordt ingenomen of wanneer het wordt ingenomen op een manier die niet is voorgeschreven. Dit kan per ongeluk of opzettelijk gebeuren.

Hoeveel diazepam is er nodig voor een overdosis? Elke milligram boven de voorgeschreven hoeveelheid is technisch gesproken een overdosis. Maar zelfs bij 1000 maal de aanbevolen dosis – meer dan 2000 mg – is diazepam meestal niet dodelijk voor volwassenen.

Dit wil niet zeggen dat zulke hoeveelheid niet gevaarlijk is, integendeel. Elke persoon die probeert om deze hoeveelheid diazepam te consumeren, zou zeker comateus worden in het proces, vooral als de poging gepaard gaat met het pletten en snuiven van de voorgeschreven pil, wat extra ademhalingsproblemen veroorzaakt. Het combineren van diazepam met andere stoffen zoals alcohol, opioïden of andere depressiva kan het gevaar vergroten en zelfs dodelijk zijn.

Diazepam-verslaving en bijwerkingen

Hoewel een overdosis diazepam meestal niet fataal is bij een eenmalige inname, wordt een overdosis beschouwd als een medische noodsituatie en vereist deze over het algemeen de onmiddellijke aandacht van medici. 

Bijwerkingen van een overdosis diazepam

Het meest voorkomende symptoom van een overdosis diazepam is in een diepe slaap of coma vallen, terwijl je wel nog voldoende kunt ademen. Iemand die te veel diazepam heeft ingenomen, vertoont gewoonlijk een of meer van de volgende symptomen in een periode van ongeveer 4 uur onmiddellijk na een vermoedelijke overdosis:

  • Vermoeidheid en slaperigheid 
  • Wazig zicht, dubbel zicht
  • Trage, moeizame of gestopte ademhaling
  • Blauwachtige verkleuring van de huid, lippen of nagels
  • Onvermogen om alert te blijven, verwarring
  • Duizeligheid
  • Prikkelbaarheid
  • Buikpijn en zwakte
  • Snelle zijwaartse beweging van de ogen
  • Huiduitslag
  • Trillen
  • Zwakte, ongecoördineerde bewegingen en verstoorde reflexen
  • Hypotensie

Ernstige symptomen die verband houden met diazepamgebruik vereisen een deskundig oordeel en een prognose. Meld elke afwijking aan een arts, ongeacht of de drug op voorschrift of recreatief werd ingenomen. Als de ademhaling van de persoon is verstoord, is het belangrijk om te beginnen met reanimeren en het noodnummer 112 te bellen.

Wie plotseling stopt met het innemen van diazepam, nadat hij het meer dan 3 tot 4 weken heeft gebruikt (of in sommige gevallen zelfs minder), krijgt zeer waarschijnlijk te maken met ontwenningsverschijnselen. De ontwenning van Diazepam kan een verscheidenheid aan symptomen veroorzaken. Deze symptomen kunnen weken, maanden of zelfs jaren na het stoppen met diazepam aanhouden. 

De symptomen variëren, maar in het algemeen omvatten ze: 

  • Moeite met leren, problemen oplossen, of onthouden
  • Buikkrampen
  • Hoofdpiijn
  • Trillen
  • Zweten
  • Overgeven
  • Spierpijn
  • Snel geïriteerd
  • Angst
  • Verwarring
  • Rusteloosheid en slapeloosheid
  • Gevoelloosheid
  • Paniekaanvallen
  • Gevoel van zwakte
  • Verminderde eetlust
  • Zintuiglijke overgevoeligheid
  • Hartkloppingen
  • Spiertrekkingen

Afhankelijk van de ernst van het gebruik kunnen ook ernstiger complicaties optreden, waaronder:

  • Hallucinaties
  • Depersonalisatie
  • Gevoelloosheid/tintelingen in armen en/of benen
  • Depersonalisatie
  • Delirium
  • Psychose
  • Convulsies
  • Coma
  • Dood

Volgens de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (kortweg DSM) volstaat een dagelijkse dosis van 15 mg diazepam gedurende enkele maanden, opdat ontwenningsverschijnselen optreden. Bij mensen die meer dan 100 mg Valium per dag hebben ingenomen is de kans op ernstige ontwenningsverschijnselen en complicaties groter.

Meerdere factoren zijn hebben een invloed op hoe de ontwenningsverschijnselen van diazepam zich manifesteren, waaronder:

  • Dosis diazepam die je nam
  • Hoe lang je diazepam hebt gebruikt
  • Individuele factoren: omgeving, persoonlijkheid en genetische aanleg, geestelijke en lichamelijke gezondheidstoestand
  • Eventueel ander middelen- of alcoholgebruik

Zwaar diazepamgebruik gedurende een lange periode leidt tot meer ernstige ontwenningsverschijnselen.

Hoe lang duren ontwenningsverschijnselen diazepam

De ontwenning van diazepam duurt langer dan die van de meeste andere benzodiazepinen. Valium is een langwerkend benzodiazepine, ontworpen om langdurige effecten te geven bij angst. 

De ontwenningsperiode duurt ongeveer 6 weken. De intensiteit van de symptomen en verschijnselen is aanvankelijk hoog. De symptomen verminderen gedurende de eerste 2 weken, stijgen dan weer, om dan uiteindelijk af te nemen.

Vanwege de langdurige werking duurt het even voordat de ontwenningsverschijnselen beginnen. In sommige gevallen treden de eerste ontwenningsverschijnselen van diazepam pas op na zeven dagen bij zware gebruikers.

FAQs

Meer artikelen over Verslaving

3cmcAfbouwen Van Antidepressiva3 MmcMidazolamKetamineRisperidon BijwerkingenConcertaPcpFlakkaAyahuascaPregabaline AfbouwenScopolamineOlanzapinePregabalinPoppersMasturbatie VerslavingLorazepam AfbouwenOpiatenKorsakov SyndroomClonidineLorazepam BijwerkingenSlaapmedicatieBenzodiazepineverslavingLiefdesverslavingBenzodiazepinen Bijwerkingen5 HtpXtcKamagraZopiclonHangxietySnusAfkicken In Het BuitenlandLormetazepamAnabole SteroidenSymptomen Van CocainegebruikAntibiotica En AlcoholZolpidemMirtazapineCocaine VerslavingAmfetamineSeksverslavingHoelang Blijft Alcohol In Je BloedFas SyndroomAlcoholistWanneer Ben Je AlcoholistAlcoholvergiftigingAlcohol En DepressieDubbele DiagnoseDetox AlcoholOntwenningsverschijnselen AlcoholAlcoholismeDe Nederlandse GgzTramadol OverdosisTramadolClonazepamOxazepamQuetiapineDrugsverslavingOxycodon Overdosis En OntwenningOxycodonDormicumTemazepamCodeineFentanylRitalinXanax