Morfine en Morfinepleisters: hoe werken ze en wat zijn de risico’s

9 Minuten

Bewerkt en medisch beoordeeld door THE BALANCE Team
Feit gecontroleerd

Morfine is een krachtige opioïde pijnstiller die vaak wordt voorgeschreven om ernstige pijn te verlichten. Een van de manieren waarop morfine wordt toegediend, is via morfinepleisters. Op deze pagina zullen we morfine in al zijn aspecten onder de loep nemen, van wat het is tot de mogelijke bijwerkingen, risico’s, en hoe je veilig kunt stoppen met het gebruik van morfine.

Morfine is een opioïde medicijn dat afkomstig is van de papaverplant. Het is een van de krachtigste pijnstillers die beschikbaar zijn en wordt vaak gebruikt om ernstige, langdurige pijn te behandelen, zoals pijn veroorzaakt door kanker, operaties of verwondingen. 

Morfine werkt door zich te binden aan specifieke receptoren in de hersenen en het ruggenmerg, waardoor de perceptie van pijn wordt verminderd en de pijnervaring wordt verzacht.

Morfine is beschikbaar in verschillende toedieningsvormen, waaronder tabletten, vloeistoffen en injecties. Een van de meest effectieve en handige manieren om morfine toe te dienen, is via morfinepleisters.

Morfinepleisters, ook wel bekend als fentanylpleisters of opioïde pleisters, zijn een specifieke vorm van morfine die wordt gebruikt om chronische pijn te behandelen. Deze pleisters bevatten een gecontroleerde dosis morfine die geleidelijk door de huid wordt opgenomen en in de bloedbaan wordt afgegeven. Hierdoor kan de pijn langdurig en effectief worden beheerst zonder dat de patiënt regelmatig pillen hoeft in te nemen of injecties hoeft te krijgen.

Morfinepleisters worden meestal op de huid van de patiënt aangebracht, vaak op de borst, rug, arm of schouderblad. De pleister blijft meestal gedurende 72 uur op zijn plaats en wordt daarna vervangen. De pleisters zijn verkrijgbaar in verschillende sterktes, zodat de dosis morfine kan worden aangepast aan de individuele behoeften van de patiënt.

Er zijn verschillende soorten morfinepleisters op de markt, elk met zijn eigen kenmerken en voordelen. Enkele veelvoorkomende soorten morfinepleisters zijn:

Matige tot sterke Morfinepleisters

Deze pleisters bevatten een gecontroleerde dosis morfine en zijn bedoeld voor patiënten met matige tot ernstige pijn. Ze kunnen effectief zijn bij het verlichten van pijn bij kankerpatiënten of mensen met andere chronische aandoeningen.

Fentanylpleisters

Hoewel fentanyl een andere opioïde is dan morfine, worden fentanylpleisters soms verward met morfinepleisters vanwege hun vergelijkbare toedieningsvorm. Fentanyl is echter aanzienlijk krachtiger dan morfine en wordt vaak gebruikt voor zeer ernstige pijn.

Hydrocodone pleisters

Hydrocodone is een opioïde dat soms in pleistervorm wordt voorgeschreven om pijn te behandelen. Het is vaak beschikbaar in combinatie met andere medicijnen, zoals paracetamol.

Oxycodon pleisters

Oxycodon is een krachtig opioïde medicijn en wordt soms gebruikt in pleistervorm om pijn te verlichten bij patiënten die andere vormen van pijnverlichting niet goed verdragen.

Het juiste type morfinepleister hangt af van de ernst van de pijn en de specifieke behoeften van de patiënt. Een zorgvuldige evaluatie door een arts is essentieel om de juiste pleister voor de individuele situatie te bepalen.

Morfine wordt voorgeschreven voor de behandeling van ernstige pijn die niet voldoende kan worden gecontroleerd met minder krachtige pijnstillers. Enkele veelvoorkomende situaties en aandoeningen waarvoor morfine kan worden voorgeschreven, zijn onder andere:

  • Kankerpijn: Morfine wordt vaak voorgeschreven aan kankerpatiënten om de intense pijn geassocieerd met de ziekte en de behandeling ervan te verlichten.
  • Postoperatieve pijn: Na chirurgische ingrepen kan morfine worden gebruikt om postoperatieve pijn te beheersen en het herstel te vergemakkelijken.
  • Chronische pijn: Mensen met langdurige pijnlijke aandoeningen zoals chronische rugpijn, artritis of zenuwpijn kunnen baat hebben bij morfine om de pijn onder controle te houden.
  • Acute verwondingen: In noodsituaties kan morfine worden toegediend om ernstige pijn als gevolg van ongevallen of verwondingen te verlichten.

Het is belangrijk op te merken dat morfine niet de eerste keuze is voor pijnbestrijding en alleen wordt voorgeschreven als andere, minder krachtige pijnstillers niet effectief zijn gebleken.

Hoewel morfine effectief kan zijn in het verlichten van ernstige pijn, kan het ook bijwerkingen veroorzaken. Het is essentieel dat zowel patiënten als zorgverleners op de hoogte zijn van deze mogelijke bijwerkingen. Enkele veelvoorkomende morfinepleisters bijwerkingen zijn:

Misselijkheid en braken

Dit is een veelvoorkomende bijwerking van morfine, vooral bij de start van de behandeling. Anti-misselijkheidsmedicatie kan helpen om deze bijwerkingen te verminderen.

Constipatie

Morfine vertraagt ​​de darmbewegingen en kan leiden tot ernstige obstipatie. Het is belangrijk om voldoende vocht en vezels in de voeding op te nemen en zo nodig laxeermiddelen te gebruiken.

Duizeligheid en sufheid

Morfine kan duizeligheid en sufheid veroorzaken, wat het vermogen om te rijden of andere activiteiten te ondernemen kan beïnvloeden. Het is belangrijk om voorzichtig te zijn bij het gebruik van machines of het besturen van voertuigen tijdens de behandeling met morfine. Het gebruik van morfine en autorijden raden wij dan ook sterk af.

Ademhalingsproblemen

In zeldzame gevallen kan morfine de ademhaling vertragen, vooral bij hoge doses. Dit kan levensbedreigend zijn en moet onmiddellijk aan medische professionals worden gemeld.

Allergische reacties

Sommige mensen kunnen allergisch zijn voor morfine en kunnen symptomen vertonen zoals huiduitslag, jeuk, zwelling of ademhalingsproblemen. Bij het optreden van deze symptomen moet onmiddellijk medische hulp worden gezocht.

Oudere volwassenen zijn vaak gevoeliger voor de bijwerkingen van morfine, en het is belangrijk om extra voorzichtig te zijn bij het voorschrijven en toedienen van dit medicijn aan deze populatie. Enkele specifieke overwegingen zijn:

  • Verhoogd risico op vallen: Duizeligheid en sufheid, bijwerkingen van morfine, kunnen het risico op vallen bij oudere volwassenen verhogen. Dit kan leiden tot ernstige verwondingen.
  • Verwarring en desoriëntatie: Morfine kan cognitieve bijwerkingen veroorzaken, wat kan leiden tot verwarring en desoriëntatie bij oudere patiënten.
  • Verstoorde slaap: Oudere volwassenen kunnen vatbaarder zijn voor slaapstoornissen als gevolg van morfinegebruik, wat hun algehele welzijn kan beïnvloeden.
  • Medicatie-interacties: Oudere volwassenen nemen vaak meerdere medicijnen tegelijk. Het is belangrijk om rekening te houden met mogelijke interacties tussen morfine en andere medicijnen die ze gebruiken.

Patiënten en zorgverleners moeten zich bewust zijn van deze specifieke risico’s en bijwerkingen en nauwlettend toezicht houden op oudere volwassenen die morfine gebruiken.

Het combineren van morfine met alcohol is zeer gevaarlijk en kan ernstige gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Zowel morfine als alcohol zijn depressiva van het centrale zenuwstelsel, wat betekent dat ze de activiteit van de hersenen en het ruggenmerg vertragen. Wanneer ze samen worden ingenomen, versterken ze elkaars effecten, wat kan leiden tot gevaarlijke gevolgen, waaronder:

Verminderde ademhaling

Morfine en alcohol kunnen allebei de ademhaling vertragen. Als ze samen worden ingenomen, kan dit leiden tot ernstige ademhalingsproblemen en in sommige gevallen zelfs ademstilstand.

Verhoogde sedatie

De combinatie van morfine en alcohol kan leiden tot ernstige slaperigheid en verminderde alertheid. Dit verhoogt het risico op ongelukken, vallen en andere verwondingen.

Verhoogd risico op overdosis: Het gelijktijdig gebruik van morfine en alcohol verhoogt het risico op een overdosis, wat fataal kan zijn.

Lever beschadiging

Beide morfine en alcohol worden door de lever gemetaboliseerd. Het combineren van deze stoffen kan leiden tot leverbeschadiging en verminderde leverfunctie.

Het is van vitaal belang dat patiënten die morfine voorgeschreven krijgen, alcoholgebruik vermijden en eerlijk zijn tegenover hun zorgverleners over hun alcoholgebruik. Het is ook raadzaam om alle medicatievoorschriften nauwkeurig op te volgen en nooit de voorgeschreven dosis te overschrijden.

Een morfine-overdosis is een ernstige medische noodsituatie die onmiddellijke aandacht vereist. Het kan zich voordoen als iemand bewust of onbewust een te grote hoeveelheid morfine inneemt. Enkele tekenen en symptomen van een morfine-overdosis zijn onder andere:

  • Ernstige ademhalingsproblemen of ademstilstand
  • Extreme slaperigheid of bewustzijnsverlies
  • Zeer kleine of vernauwde pupillen
  • Koude, klamme huid
  • Trage hartslag
  • Blauwe of paarse lippen of vingertoppen

Als u vermoedt dat iemand een morfine-overdosis heeft, bel dan onmiddellijk medische hulp en volg de instructies van de hulpdiensten op. Het is belangrijk om zo snel mogelijk te handelen, aangezien een morfine-overdosis levensbedreigend kan zijn.

Het stoppen met morfine moet zorgvuldig worden overwogen en gepland onder toezicht van een medische professional. Het abrupt stoppen van morfine kan leiden tot ernstige ontwenningsverschijnselen en gezondheidscomplicaties. 

Ontwenningsverschijnselen van Morfine

Het stoppen met morfine kan leiden tot ontwenningsverschijnselen, die onaangenaam en soms zeer ongemakkelijk kunnen zijn. Enkele veelvoorkomende ontwenningsverschijnselen zijn onder andere:

  • Angst en prikkelbaarheid
  • Misselijkheid en braken
  • Zweten en koude rillingen
  • Spierpijn en pijn in de gewrichten
  • Slapeloosheid

Het beheersen van ontwenningsverschijnselen is essentieel voor een succesvolle stopzetting van morfine. Een arts kan medicijnen voorschrijven om deze symptomen te verlichten en het proces van stoppen comfortabeler te maken.

Geleidelijk afbouwen

In de meeste gevallen is het raadzaam om morfine geleidelijk af te bouwen in plaats van abrupt te stoppen. Dit helpt het lichaam en de geest zich aan te passen aan het ontbreken van het medicijn en vermindert de ernst van ontwenningsverschijnselen.

Medische begeleiding

Het is van vitaal belang om tijdens het stoppen met morfine nauw contact te houden met een arts. Zij kunnen het proces begeleiden, de medicatie aanpassen en eventuele complicaties aanpakken.

Alternatieve pijnbestrijding

Het stoppen met morfine betekent niet noodzakelijkerwijs het einde van pijnverlichting. Er zijn andere pijnstillende opties die kunnen worden overwogen, afhankelijk van de aard en ernst van de pijn.

Ondersteuning van Familie en Vrienden

Het is nuttig om steun te zoeken bij familie, vrienden of ondersteuningsgroepen tijdens het stoppen met morfine. Het kan een emotioneel uitdagende periode zijn, en steun kan helpen bij het omgaan met de uitdagingen.

In conclusie is morfine een krachtige opioïde pijnstiller die effectief kan zijn bij het verlichten van ernstige pijn. Morfinepleisters zijn een handige toedieningsvorm voor langdurige pijnbeheersing. Het is echter van cruciaal belang om op de hoogte te zijn van de bijwerkingen en risico’s, vooral bij oudere volwassenen. Het combineren van morfine met alcohol is gevaarlijk en moet worden vermeden. Bij een morfine overdosis is onmiddellijke medische hulp noodzakelijk, en het stoppen met morfine moet zorgvuldig worden gepland en begeleid door een medische professional om ontwenningsverschijnselen te beheersen en de risico’s te minimaliseren.

Als u meer informatie nodig heeft over morfinegebruik, bijwerkingen, stoppen met morfine of gerelateerde kwesties, staat de Balance Kliniek klaar om u te ondersteunen. Onze gespecialiseerde professionals begrijpen de complexiteit van pijnmanagement en kunnen u voorzien van waardevolle inzichten en begeleiding.

Wat maakt de Balance Kliniek uniek? We bieden niet alleen hoogwaardige behandelingen en zorg, maar hechten ook veel waarde aan discretie en privacy. We begrijpen dat deze kwesties gevoelig kunnen zijn en garanderen dat uw informatie vertrouwelijk wordt behandeld.

Bovendien hebben we verschillende locaties in het buitenland, waaronder het prachtige Mallorca, waar we u een rustige en helende omgeving bieden om aan uw gezondheid te werken.

Neem vandaag nog contact met ons op voor meer informatie. U staat er niet alleen voor, en de Balance Kliniek is er om u te helpen bij uw reis naar een gezonder en evenwichtiger bestaan.

Morphine: MedlinePlus Drug Information

morfine | Apotheek.nl

Morphine – StatPearls – NCBI Bookshelf (nih.gov)

Morphine – about, usage, side effects and alternatives | healthdirect

Meer artikelen over Mentale Gezondheid

Intrusieve GedachtenPlatonische RelatieVerslavende MiddelenAltruismeLisinoprilLiegen Door VerslavingKratomZelfbeschadigingBorderline En SeksualiteitStemmingswisselingenHoogsensitiefLiefdesverdrietNachtmerriesPolyvagaal TheorieDwangstoornisIntergenerationeel TraumaBipolaire Stoornis En SeksualiteitEmotionele VerwaarlozingExistentiele CrisisAutistische BurnoutPtss En NarcismeJeugdtraumaVliegangstNarcistische RelatieNarcistische VaderPsychopaatEmotionele MishandelingSlaapverlammingNarcistische MoederWat Is TrypofobieWat Is GenderdysforieOnverwerkte RouwVerschil Depressie En Burn OutRouwverwerkingOververmoeidheidImposter SyndroomSuicidale GedachtenWas Ist Eine Psychotische DepressionHallucinatiesAntidepressiva En AlcoholGaslightingPaniekaanvalKlachten Bij Burn OutEmotioneel MisbruikAsperger SyndroomAddZeer Ernstige Burn OutHistrionische PersoonlijkheidsstoornisWorkaholicPsychose SymptomenHoe Herken Je Suicidale Gedachten En Hoe Ga Je Ermee OmNeuroseVermijdende PersoonlijkheidsstoornisTheatrale PersoonlijkheidsstoornisNarcistische PersoonlijkheidsstoornisPsychosomatische KlachtenBorderline PersoonlijkheidsstoornisFibromyalgie BehandelingFibromyalgie SymptomenBody Dysmorphic DisorderSysteemtherapieSchematherapieSlaapapneuRestless Legs SyndroomAgorafobieNarcolepsieSlaapstoornisSociale AngststoornisCognitieve GedragstherapieWat Is Een Midlife CrisisHyperventilatie BehandelingVerlatingsangstWat Is HypochondrieHypnotherapieEmdr TherapieDysthyme StoornisSchizofrenieBindingsangstGegeneraliseerde Angststoornis OverwinnenDepressief Door CoronaCenosillicafobie Wat Is DatWat Is Long CovidBehandeling DementieChronische Ptss BehandelingOververmoeidheid BehandelingBehandeling Zware DepressieChronische Depressie BehandelingSchizofrenie BehandelingChronische Pijn BehandelingDelier BehandelingSomatoforme Stoornis BehandelingConversiestoornis BehandelingBehandeling AutismeBipolaire Stoornis BehandelingHechtingsproblematiek BehandelingNarcisme BehandelingTinnitus BehandelingAdd BehandelingSlaapstoornis BehandelingPersoonlijkheidsstoornis BehandelingPaniekaanvallen BehandelingAgorafobie BehandelingChronische Stress BehandelingStress BehandelenOverspannen BehandelingTrauma Centrum NederlandTrauma BehandelenPsychose BehandelingAngststoornis BehandelingOcd BehandelingPostnatale Depressie BehandelingMisofonie BehandelingAdhd BehandelingBorderline BehandelingBurn Out BehandelenPtss BehandelingDepressie TestDepressie BehandelingFaalangst BehandelingFaalangstMentale GezondheidMindfulness