De gevolgen van opiaten: Ontdek hoe deze drug jou beïnvloedt

9 Minuten

Bewerkt en medisch beoordeeld door THE BALANCE Team
Feit gecontroleerd

Het gebruik van opiaten is een wereldwijde zorgwekkende kwestie die een verwoestende impact heeft op individuen, gezinnen en gemeenschappen over de hele wereld. In dit artikel zullen we dieper ingaan op wat opiaten zijn, de prevalentie van opiatengebruik in Nederland, de gewenste effecten en bijwerkingen van opiaten, en de verslavende aard ervan. Daarnaast zullen we onderzoeken welke afkickverschijnselen gepaard gaan met het stoppen van opiaatgebruik en hoe lang het duurt om van deze verslaving af te komen. Ook lees je hoe het mogelijk is om de weg naar herstel te bewandelen, met speciale aandacht voor de Balance kliniek als een mogelijke optie voor behandeling in het buitenland.

Opiaten, ook wel opioïden genoemd, zijn een klasse van krachtige medicijnen die oorspronkelijk zijn afgeleid van de papaverplant. Deze stoffen hebben een sterke invloed op het centrale zenuwstelsel en worden vaak voorgeschreven om ernstige pijn te behandelen. Opiaten werken door zich te binden aan specifieke receptoren in de hersenen en het ruggenmerg, waardoor de perceptie van pijn wordt verminderd en gevoelens van plezier en euforie worden opgewekt.

Opiaten zijn afgeleid van opium. Vervolgens wordt het opium omgezet in verschillende medicatie soorten. Hier zijn enkele voorbeelden van opiaten:

  • Morfine: Morfine is een van de oudste en meest effectieve opiaten. Het wordt vaak gebruikt bij de behandeling van ernstige pijn, zoals postoperatieve pijn, pijn bij kankerpatiënten en ernstige verwondingen. Morfine werkt door het centrale zenuwstelsel te onderdrukken en pijnreceptoren in de hersenen te beïnvloeden.
  • Oxycodon: Oxycodon is een opiaat dat vaak wordt voorgeschreven voor matige tot ernstige pijn. Het is beschikbaar in verschillende vormen, zoals tabletten en capsules, en wordt vaak gebruikt bij de behandeling van chronische pijn, zoals rugpijn. Het kan zowel kortdurend als langdurig worden voorgeschreven.
  • Fentanyl: Fentanyl is een zeer krachtig synthetisch opiaat. Het wordt meestal gebruikt bij patiënten met ernstige pijn, zoals die na een operatie of bij kanker. Fentanyl is bekend om zijn potentie, maar het brengt ook een hoog risico op overdosering met zich mee, zeker als het verkeerd wordt gebruikt.
  • Heroïne: Heroïne is een illegaal opiaat en is een van de meest verslavende drugs. Het wordt vaak recreatief gebruikt en heeft geen legitieme medische toepassingen. Heroïne veroorzaakt een intense euforie gevolgd door een diepe depressie. Het gebruik ervan is illegaal en zeer gevaarlijk vanwege de risico’s op verslaving, overdosering en ernstige gezondheidsproblemen.
  • Codeïne: Codeïne is een opiaat dat vaak wordt gebruikt als pijnstiller en hoestonderdrukker. Het is over het algemeen minder krachtig dan morfine, oxycodon en fentanyl, maar het kan nog steeds verslavend zijn en bijwerkingen veroorzaken. Codeïne wordt vaak in combinatie met andere geneesmiddelen voorgeschreven.

In Nederland is het gebruik van opiaten de afgelopen 20 jaren sterk gestegen. Dit heeft geleid tot bezorgdheid onder gezondheidsinstanties en beleidsmakers. Het gebruik van opiaten, zowel op recept als illegaal, kan namelijk leiden tot ernstige gezondheidsproblemen en verslaving.

De exacte cijfers met betrekking tot opiatengebruik in Nederland kunnen variëren, maar het is duidelijk dat er een toenemende trend is.

Het gebruik van opiaten kan op twee verschillende manieren worden ingedeeld: medicinaal en recreatief. Deze twee vormen van gebruik hebben aanzienlijk verschillende doelen, effecten en risico’s.

Medicinaal gebruik van opiaten

Het medicinale gebruik van opiaten heeft tot doel pijnverlichting en symptoombeheersing te bieden aan mensen met ernstige pijn of medische aandoeningen. Dit kan onder toezicht van een arts plaatsvinden en omvat meestal de volgende aspecten:

  • Voorschrift: Opiaten worden voorgeschreven door artsen en worden geleverd via apotheken. Ze worden zorgvuldig gedoseerd en de behandeling wordt gecontroleerd om verslaving en misbruik te minimaliseren.
  • Medische supervisie: Het gebruik van opiaten voor medische doeleinden vereist nauwlettend toezicht door medische professionals om bijwerkingen en mogelijke verslaving te monitoren.
  • Legaal: Het medicinale gebruik van opiaten is wettelijk gereguleerd en vereist een recept van een erkende arts.

Recreatief gebruik van opiaten

Het recreatieve gebruik van opiaten houdt in dat mensen opzettelijk opiaten gebruiken om een gevoel van euforie, ontspanning of verdoving te ervaren. Dit gebruik is vaak illegaal en heeft veel risico’s:

  • Ongeautoriseerd gebruik: Recreatief gebruik van opiaten vindt meestal plaats zonder medische begeleiding of voorschrift. Mensen kunnen opiaten verkrijgen via illegale kanalen, wat kan leiden tot onveilige doseringen en vervuilde drugs.
  • Verslavingsrisico: Recreatief gebruik van opiaten brengt een hoog risico op verslaving met zich mee, omdat de gebruiker vaak op zoek is naar het plezierige effect van de drugs.
  • Illegaal: Het recreatieve gebruik van opiaten is meestal illegaal, omdat het niet wordt uitgevoerd onder medisch toezicht of met een geldig recept.

Het is van belang op te merken dat terwijl opiaten inderdaad positieve effecten kunnen hebben, ze ook aanzienlijke risico’s en negatieve bijwerkingen met zich meebrengen. Hier zijn enkele van de mogelijke positieve effecten van opiaten:

Pijnverlichting

Opiaten zijn krachtige pijnstillers en worden vaak voorgeschreven om ernstige pijn te verlichten. Ze kunnen effectief zijn bij het verminderen van zowel acute pijn, zoals die na een operatie of een ernstig letsel, als chronische pijn, zoals bij sommige vormen van kanker of neuropathische pijn.

Euforie

Opiaten kunnen een gevoel van euforie of geluk opwekken bij sommige mensen. Dit komt doordat ze de afgifte van dopamine in de hersenen stimuleren, wat kan leiden tot een gevoel van beloning en genot. Dit effect kan echter ook leiden tot misbruik en verslaving.

Ontspanning

Opiaten hebben vaak een kalmerend effect op het centrale zenuwstelsel, waardoor mensen zich ontspannen en rustiger kunnen voelen. Dit kan nuttig zijn bij de behandeling van angststoornissen, maar het kan ook leiden tot slaperigheid en verminderde alertheid.

Verbetering van de stemming

Sommige mensen ervaren een verbetering van hun stemming bij het gebruik van opiaten, wat kan helpen bij de behandeling van depressie. Dit effect is echter meestal tijdelijk en kan gepaard gaan met ernstige bijwerkingen en verslavingsrisico’s.

Hoewel opiaten effectief kunnen zijn bij pijnbestrijding, brengen ze ook aanzienlijke bijwerkingen met zich mee:

Ademhalingsproblemen

Opiaten kunnen de ademhaling vertragen of zelfs stoppen bij hoge doses. Dit is een levensbedreigende bijwerking en kan tot overdosering en zelfs fataal zijn.

Opioïden zijn verslavend

Na verloop van tijd kan het lichaam wennen aan de opiaten, waardoor hogere doses nodig zijn om hetzelfde pijnstillende effect te bereiken. Dit kan leiden tot een vicieuze cyclus van toenemend gebruik en risico op overdosering.

Overdosis

Een overdosering van opiaten kan levensbedreigend zijn. Symptomen van een overdosis zijn onder meer extreme sufheid, verminderde ademhaling, blauwachtige verkleuring van de lippen en nagels, en bewusteloosheid.

Verminderde seksuele functie

Langdurig gebruik van opiaten kan leiden tot seksuele disfunctie, waaronder verminderde libido en erectiestoornissen.

Verminderde immuunfunctie

Opiaten kunnen de immuunrespons van het lichaam verzwakken, waardoor de kans op infecties toeneemt.

Stemmingsschommelingen

Sommige mensen ervaren stemmingswisselingen, zoals depressie en angst, als bijwerkingen van opiaten.

Slapeloosheid

Hoewel opiaten sufheid kunnen veroorzaken, ervaren sommige mensen juist slapeloosheid als gevolg van opiatengebruik.

Jeuk

Opiaten kunnen jeuk veroorzaken, wat soms ernstig kan zijn en leidt tot huidbeschadiging door het krabben.

Leverproblemen

Langdurig opiaatgebruik kan leiden tot leverproblemen, zoals leverontsteking of leverfalen. Dit komt doordat de lever grote hoeveelheden toxische stof moet verwerken.

Opiaten zijn zeer verslavend. Het risico op verslaving is hoog, zelfs bij mensen die deze medicijnen gebruiken zoals voorgeschreven door een arts. Opiaten creëren een gevoel van plezier en euforie, wat de gebruiker aanzet om ze opnieuw te gebruiken. Na verloop van tijd kan het lichaam tolerantie ontwikkelen, wat betekent dat steeds hogere doses nodig zijn om hetzelfde effect te bereiken.

Daarnaast kan het stoppen met het gebruik van opiaten leiden tot ontwenningsverschijnselen, die erg onaangenaam zijn en vaak leiden tot het hervatten van het gebruik om deze symptomen te verlichten. Dit draagt bij aan de verslavingscyclus.

Afkicken van opiaten kan een moeilijke en pijnlijke ervaring zijn vanwege de intense ontwenningsverschijnselen die optreden wanneer iemand stopt met het gebruik van deze medicijnen. Enkele veelvoorkomende afkickverschijnselen zijn:

  • Ernstige angst en rusteloosheid: Veel mensen ervaren intense angst en onrust tijdens de ontwenningsperiode. Dit kan leiden tot slapeloosheid, rusteloosheid en een algemeen gevoel van spanning.
  • Spier- en gewrichtspijn: Pijn in de spieren en gewrichten is een veelvoorkomend symptoom van opiaatontwenning. Het kan variëren van milde tot ernstige pijn.
  • Misselijkheid en braken: Maag- en darmklachten, zoals misselijkheid en braken, zijn vaak voorkomende symptomen tijdens de afkickperiode. Deze symptomen kunnen zeer onaangenaam zijn en leiden tot uitdroging.
  • Loopneus en tranende ogen: Fysieke symptomen zoals een loopneus, tranende ogen en overmatig geeuwen kunnen optreden als gevolg van opiaatontwenning.
  • Zweten en koude rillingen: De lichaamstemperatuur kan schommelen tijdens de ontwenning, wat leidt tot zweten en koude rillingen. Dit heeft als gevolg temperatuurregulatie problemen.
  • Psychische symptomen: Opiaten beïnvloeden ook de hersenen, en het stoppen met het gebruik ervan kan leiden tot psychische symptomen, waaronder ernstige depressie, angststoornissen, stemmingswisselingen en prikkelbaarheid.

De ernst en duur van deze symptomen kunnen variëren van persoon tot persoon en hangen af van verschillende factoren. Opiaatontwenning is vaak een zeer onaangename en moeilijke ervaring, maar met de juiste medische begeleiding en ondersteuning kan het beheersbaar zijn.

De duur van het afkicken van opiaten is erg verschillend en hangt af van meerdere factoren, waaronder de mate van verslaving en het soort opiaat. Over het algemeen kunnen ontwenningsverschijnselen enkele dagen tot enkele weken aanhouden. In de eerste dagen zijn de symptomen het meest intens.

Het is echter belangrijk op te merken dat de fysieke ontwenning slechts het begin is van het herstelproces. Veel mensen ervaren nog steeds psychische en emotionele uitdagingen na het stoppen met opiaten, en daarom is het essentieel om langdurige behandeling en ondersteuning te overwegen.

Het gebruik van opiaten kan ernstige gevolgen hebben voor individuen en hun naasten. Hoewel deze medicijnen effectief kunnen zijn bij pijnbestrijding, brengen ze een hoog risico op verslaving met zich mee, evenals ernstige bijwerkingen en ontwenningsverschijnselen.

Het is belangrijk voor mensen die worstelen met opiatenverslaving om hulp te zoeken. Er zijn verschillende behandelingsopties beschikbaar, variërend van ambulante therapie tot residentiële programma’s. Een van de mogelijkheden voor behandeling in het buitenland is de Balance kliniek.

De Balance kliniek biedt gespecialiseerde zorg voor mensen met verslavingen, waaronder opiatenverslaving. Ze combineren medische expertise met holistische benaderingen, evenals luxe en discretie, om herstel te bevorderen. De keuze voor hoogwaardige behandeling in het buitenland kan voor sommige mensen een effectieve manier zijn om uit hun vertrouwde omgeving te stappen en zich volledig te concentreren op herstel.

In conclusie is opiatengebruik een ernstig probleem dat niet mag worden onderschat. Als samenleving moeten we blijven werken aan preventie, bewustwording en behandeling om de gevolgen van opiatenverslaving te verminderen en mensen de kans te geven om een gezond en vervuld leven te leiden. Wil je meer weten? Neem dan contact op met de Balance kiniek.

Opiaten – Cijfers en onderzoek

Opioïden (farmacotherapeutischkompas.nl)

2. Over opiaatverslaving – Opiaatverslaving | GGZ Standaarden

Opioid Basics | Opioids | CDC

Opioids | National Institute on Drug Abuse (NIDA) (nih.gov)

Meer artikelen over Verslaving

3cmcAfbouwen Van Antidepressiva3 MmcMidazolamKetamineRisperidon BijwerkingenConcertaPcpFlakkaAyahuascaPregabaline AfbouwenScopolamineOlanzapinePregabalinPoppersMasturbatie VerslavingLorazepam AfbouwenKorsakov SyndroomClonidineLorazepam BijwerkingenSlaapmedicatieBenzodiazepineverslavingLiefdesverslavingBenzodiazepinen Bijwerkingen5 HtpXtcKamagraZopiclonHangxietySnusAfkicken In Het BuitenlandLormetazepamAnabole SteroidenSymptomen Van CocainegebruikAntibiotica En AlcoholZolpidemMirtazapineCocaine VerslavingAmfetamineSeksverslavingHoelang Blijft Alcohol In Je BloedFas SyndroomAlcoholistWanneer Ben Je AlcoholistAlcoholvergiftigingAlcohol En DepressieDubbele DiagnoseDetox AlcoholOntwenningsverschijnselen AlcoholAlcoholismeDe Nederlandse GgzTramadol OverdosisTramadolClonazepamOxazepamQuetiapineDrugsverslavingOxycodon Overdosis En OntwenningOxycodonDormicumTemazepamCodeineFentanylRitalinXanaxDiazepam