7 Minuten

Bewerkt en medisch beoordeeld door THE BALANCE Team
Feit gecontroleerd

Orthorexia nervosa is een eetstoornis die steeds vaker voorkomt in onze samenleving. Het is een obsessieve focus op het eten van gezond voedsel, waarbij het streven naar perfectie in voeding de boventoon voert. Personen met orthorexia zijn constant bezig met het vermijden van voedingsmiddelen die zij als ongezond beschouwen en vaak een beperkt dieet. Hierdoor kan het sociale leven, werk en studie worden beïnvloed en kan er zelfs sprake zijn van ondervoeding en gezondheidsproblemen. Het is belangrijk om bewust te zijn van deze aandoening en deze tijdig te herkennen en behandelen. In dit artikel zullen we dieper ingaan op orthorexia als stoornis en de symptomen die erbij komen kijken.

De term orthorexia nervosa werd in 1996 bedacht door de Californische arts Steven Bratman. De term betekent ‘fixatie op gezond eten’. Sindsdien hebben veel medische professionals het concept geaccepteerd. Orthorexia nervosa is echter geen officiële diagnose.

Orthorexia is een eetstoornis waarbij iemand 24 uur per dag bezig is met het eten van gezonde voeding en het vermijden van ongezonde producten. Het gaat hierbij om een ongezonde focus op gezonde voeding, waarbij het eten van gezonde voeding als een obsessie wordt gezien. Dit kan uiteindelijk leiden tot schade aan de algehele gezondheid.

Bij orthorexia gaat het om eetgewoonten die een verscheidenheid aan voedingsmiddelen afwijzen omdat deze niet ‘puur’ genoeg zijn. Uiteindelijk beginnen mensen met orthorexia hele maaltijden te vermijden die niet aan hun standaard voldoen of die ze niet zelf bereiden.

Orthorexia nervosa wordt vaak gezien als onderdeel van andere eetstoornissen. Dit komt doordat er veel overeenkomsten zijn tussen orthorexia en eetstoornissen zoals boulimia en anorexia nervosa. Bij alle eetstoornissen draait het om voedsel en controle.

Orthorexia kan een negatieve invloed hebben op iemands leven. Het kan leiden tot sociaal isolement, angst, depressie en zelfs tot ernstige fysieke gezondheidsproblemen, zoals een tekort aan voedingsstoffen. Het kan ook leiden tot obsessief sporten en overmatig gebruik van supplementen.

Mensen met orthorexia zijn vaak perfectionisten en hebben moeite met het loslaten van controle. Dit kan leiden tot een verstoord zelfbeeld en een laag zelfvertrouwen. Het is belangrijk om te begrijpen dat gezonde voeding belangrijk is, maar dat het ook belangrijk is om te genieten van gezonde voeding en af en toe te genieten van minder gezonde opties.

Het is belangrijk om hulp te zoeken als je denkt dat je mogelijk orthorexia hebt. Een therapeut kan je helpen om een gezonde relatie met voeding te ontwikkelen en je helpen om te leren hoe je voeding op een gezonde manier kunt benaderen zonder obsessie. Daarnaast kan het nuttig zijn om samen te werken met een diëtist om te leren welke voedingsmiddelen je nodig hebt om een gezond en uitgebalanceerd dieet te volgen.

In Nederland is er steeds meer aandacht voor orthorexia nervosa. Het is belangrijk om deze eetstoornis serieus te nemen en erover te praten om te voorkomen dat mensen ongezonde eetgewoonten ontwikkelen.

Er zijn verschillende oorzaken van orthorexia. Een van de belangrijkste oorzaken is de obsessie met gezondheid en fitness die tegenwoordig heerst. Mensen worden continu blootgesteld aan berichten over hoe belangrijk het is om gezond te eten en te leven. Sociale media spelen hierbij een grote rol. Mensen worden beïnvloed door foto’s en berichten van influencers die een bepaald eetpatroon of levensstijl promoten.

Een andere oorzaak van orthorexia is de behoefte aan controle. Veel mensen met orthorexia hebben het gevoel dat ze geen controle hebben over andere aspecten van hun leven en proberen daarom controle te krijgen over hun voedselkeuzes. Dit kan leiden tot een obsessieve focus op het eten van “gezond” voedsel en het vermijden van “ongezond” voedsel.

Daarnaast kan een verleden van eetstoornissen of een obsessie met gewichtsverlies bijdragen aan het ontstaan van orthorexia. Mensen die eerder een eetstoornis hebben gehad, kunnen geneigd zijn om zich te richten op gezond eten als een manier om hun gewicht onder controle te houden. Dit kan leiden tot een obsessie met gezondheid en voeding.

Ten slotte kunnen bepaalde persoonlijkheidskenmerken bijdragen aan het ontstaan van orthorexia. Mensen die perfectionistisch zijn of een laag zelfbeeld hebben, kunnen gevoeliger zijn voor deze eetstoornis. Zij kunnen zichzelf te hoge eisen opleggen en obsessief bezig zijn met het eten van “gezond” voedsel om aan deze eisen te voldoen.

Orthorexia is een eetstoornis die zich richt op het streven naar het eten van “gezond” voedsel. Mensen die lijden aan orthorexia zijn vaak obsessief bezig met hun dieet en hebben de neiging om voedingsmiddelen te vermijden die zij als ongezond beschouwen. Deze focus op gezond eten kan leiden tot een aantal symptomen die kunnen variëren in ernst.

Zorg over de kwaliteit

Een van de belangrijkste symptomen van orthorexia is een zorg over de kwaliteit van het voedsel. Mensen met orthorexia kunnen zich veel zorgen maken over de bron van hun voedsel en hebben angstgevoelens als ze denken dat het voedsel niet voldoet aan hun hoge eisen. Dit kan leiden tot gevoelens van angst en stress. Bovendien kunnen mensen met orthorexia bang zijn voor ziekte en vermijden ze voedsel dat ze als “vies” of “slecht” beschouwen.

Obsessief onderzoek

Een ander symptoom van orthorexia is een obsessie met voedingsonderzoek. Mensen met orthorexia kunnen urenlang besteden aan het bestuderen van voedsel labels en het zoeken naar informatie over voedingsstoffen. Dit kan een ernstig probleem worden als het obsessieve gedrag zich blijft herhalen.

Angst over controle verlies

Mensen met orthorexia kunnen ook bang zijn om uit eten te gaan of voedsel te eten dat door anderen is bereid. Ze hebben de neiging om hun eigen eten te bereiden en voelen zich niet op hun gemak bij het eten van voedsel dat ze niet zelf hebben gemaakt. Dit kan sociale activiteiten beperken en leiden tot isolatie.

Beperkt dieet

Een ander veel voorkomend symptoom van orthorexia is een beperkt dieet. Mensen met orthorexia vermijden vaak grote categorieën voedsel, zoals granen, voedingsmiddelen met conserveermiddelen, gluten of suiker, of andere voedingsmiddelen die niet als “gezond” worden beschouwd. Dit kan leiden tot deficiënties en ernstige gezondheidsproblemen.

Angst voor ziekte

Mensen met orthorexia maken zich zorgen over hoe ‘schoon’ voedsel is of hoe ‘slecht’ het is voor hun gezondheid. Ze zijn geobsedeerd door het eten van voedsel dat volgens hen ‘gezond’ is en vermijden voedsel dat zij beschouwen als ‘ongezond’. Deze obsessie kan leiden tot een gebrek aan variatie in het dieet en tekorten aan belangrijke voedingsstoffen.

Overmatige kritiek op voedselkeuzes van anderen

Mensen met orthorexia zijn vaak zeer kritisch over de voedselkeuzes van anderen, terwijl zij zelf geen rationele verklaring hebben voor hun eigen dieetbeperkingen. Dit kan leiden tot sociale isolatie en conflicten met vrienden en familieleden.

Vastzitten in een vicieuze cirkel

De obsessie met gezond eten kan leiden tot een vicieuze cirkel waarin iemand heen en weer slingert tussen zelfliefde en schuldgevoelens. Het kan moeilijk zijn om een gebalanceerd dieet te handhaven en het kan leiden tot ernstige beperkingen in het dieet en een gebrek aan voedingsstoffen.

Ondergewicht

Mensen met orthorexia kunnen ondergewicht ontwikkelen als gevolg van een te restrictief dieet. Dit kan leiden tot gezondheidsproblemen en zelfs levensbedreigende aandoeningen zoals anorexia.

Vermijden van sociale situaties

De obsessie met gezond eten kan leiden tot sociale isolatie omdat mensen met orthorexia vaak geen eten willen eten dat niet voldoet aan hun dieetbeperkingen. Dit kan leiden tot een gebrek aan sociale contacten en zelfs tot depressie.

Gebrek aan energie: Mensen met orthorexia kunnen last hebben van vermoeidheid en duizeligheid bij inspanning als gevolg van een gebrek aan voedingsstoffen. Dit kan het dagelijks functioneren belemmeren.

Vitaminegebrek

 Een restrictief dieet kan leiden tot tekorten aan belangrijke voedingsstoffen zoals vitamines en mineralen. Dit kan leiden tot een verminderde immuunfunctie, vermoeidheid en andere gezondheidsproblemen.

Maag- en darmproblemen

Een restrictief dieet kan leiden tot problemen met de spijsvertering, waaronder obstipatie, diarree en andere maag- en darmproblemen.

Nier- en leverbeschadigingen: Mensen met orthorexia kunnen ook nierschade en leverproblemen ontwikkelen als gevolg van de inname van te veel supplementen of het gebruik van onbewezen alternatieve therapieën.

Als je vermoedt dat je lijdt aan orthorexia, is het belangrijk om hulp te zoeken en stappen te ondernemen om je herstel te bevorderen.

De eerste stap bij het omgaan met orthorexia is om het te erkennen en te begrijpen dat het een ernstige aandoening is. Orthorexia kan gevolgen hebben voor zowel de fysieke als de mentale gezondheid. Het kan leiden tot tekorten aan voedingsstoffen, een verminderde energie en verstoord slaappatroon. Het kan ook leiden tot een verlies van sociale contacten en isolement.

Om hulp te krijgen bij orthorexia, is het raadzaam om een ​​professionele hulpverlener te raadplegen, zoals een diëtist, psycholoog of psychiater. Zij kunnen je helpen om een gezonde relatie met voeding te ontwikkelen en de obsessieve gedachten en gedragingen rond gezond eten te verminderen. De behandeling kan onder meer bestaan uit cognitieve gedragstherapie, dieet therapie en medicatie.

Een andere belangrijke stap is om sociale steun te zoeken. Praat met vrienden en familieleden over wat je doormaakt en vraag om hun steun en begrip. Het kan ook helpen om lid te worden van een steungroep voor mensen met eetstoornissen, waar je kunt praten met anderen die dezelfde ervaringen delen.

Ben je erg aangedaan door de stressoren van het dagelijkse leven, en ben je onder de indruk dat dit invloed heeft op jouw orthorexia? Dan kan een kliniek in het buitenland zoals de Balance kliniek een oplossing bieden. Je bent tijdens behandeling ver weg van de triggers waar je thuis mee te kampen hebt, en kunt in een rustige en discrete omgeving behandeling ondergaan. 

De Balance kliniek verzorgt behandelingen op maat van ervaren psychologen, psychiaters, en ervaringsdeskundigen die jou kunnen begeleiden in de weg naar mentaal en fysiek herstel.

Meer weten? Neem gerust op met de Balance kliniek.