7 Minuten

Bewerkt en medisch beoordeeld door THE BALANCE Team
Feit gecontroleerd

Postnatale depressie, ookwel postpartum depressie genoemd, is een depressie die ontstaat tijdens of na de zwangerschap en het baren van een kind. Het komt bij ongeveer 1 op de 10 vrouwen in Nederland voor. Momenteel hebben er zo’n 23.000 vrouwen last van postnatale depressie. Deze vorm van depressie kan zelfs maanden na de bevalling pas verschijnen. Ook kan het pas tot uiting komen wanneer de vrouw stopt met het geven van borstvoeding of wanneer een vrouw weer start met werken.

Het is niet geheel duidelijk waarom sommige vrouwen te maken krijgen met postnatale depressie. Wel is duidelijk dat verschillende factoren de kans op een postnatale depressie verhogen.

Postnatale depressie kan erfelijk zijn. Het blijkt inderdaad uit onderzoek dat een individu een verhoogd risico loopt op deze vorm van depressie wanneer deze stoornis eerder in de familie is voorgekomen. Heeft het individu een ouder die klachten heeft gehad van postnatale depressie, dan is de kans 3 keer zo hoog dat het individu ook last krijgt van deze vorm van depressie na bevalling.

Depressie Luxe Intramurale Behandeling Nederland

Ook een veranderde hormoonbalans kan een indicatie zijn voor postnatale depressie. Het gaat vooral om een tekort aan B12 en B6, maar ook zink en ijzer kunnen deze verstoorde balans veroorzaken. Deze vitaminen en mineralen kunnen somberheid en vermoeidheid tot gevolg hebben welke kan leiden tot depressie.

Individuele eigenschappen, zoals hoge verwachtingen van zichzelf hebben, en slecht over emoties kunnen praten, verhogen bovendien ook het risico op postnatale depressie.

Daarnaast kunnen ook middelengebruik en additionele psychische klachten een kans verhogende factor zijn voor het krijgen van postnatale depressie.

Hoe weet u of u te maken heeft met een postnatale depressie? Het kan lastig zijn om een postnatale depressie vast te stellen. Het is dan ook belangrijk dat er onderscheid wordt gemaakt tussen depressie en ‘normale’ symptomen die komen kijken bij het worden van moeder.

Veel nieuwe moeders krijgen vlak na de geboorte van hun baby te maken met hevige emoties. Dit komt onder andere door vermoeidheid, de hormoonbalans die verandert na de bevalling, maar ook angst en bezorgdheid. Deze symptomen zijn heel gewoon en komen bij het grote deel van nieuwe moeders voor in de eerste 10 dagen na bevalling. 

Houden de symptomen aan, en zorgen de symptomen ervoor dat u reguliere taken van een ouder niet kunt uitvoeren? Dan kan het zijn dat u te maken heeft met postnatale depressie.

De symptomen die bij postnatale depressie worden opgemerkt komen veelal overeen met de symptomen van een reguliere depressie. De volgende symptomen worden over het algemeen gezien bij mensen met postnatale depressie: 

  • Een gevoel van somberheid
  • Vermoeidheid en verstoord slaappatroon
  • Geen gevoel van geluk bij het krijgen van uw baby of gevoelens van afkeer
  • Niet goed kunnen concentreren
  • Verstoord eetpatroon
  • Negatieve gedachten of suïcidale gedachten.
  • Je bent snel geprikkeld en huilt heel veel
  • Angstgevoelens
  • Je niet goed genoeg voelen als moeder

Wanneer u last heeft van klachten die bij postnatale depressie passen, kunnen deze vanzelf overgaan door enkele levensstijl aanpassingen te doen. Worden de klachten echter erger, of krijgt het individu de klachten niet onder controle, dan is het nodig hulp te zoeken zodat een relevante behandeling kan worden toegepast. Zo kunnen de klachten het snelst onder controle gekregen worden.

Alcohol en depressie

Er zijn meerdere gevallen waarin behandeling van een postnatale depressie een goede en noodzakelijke oplossing is:

  • De symptomen van de depressie worden alsmaar erger.
  • Je kunt waan beelden krijgen of je niet bewust zijn van de werkelijkheid.
  • De angst dat u uzelf of uw kind iets aan zal doen.
  • U kunt de verzorging van uw baby niet langer op u nemen.

Wanneer u last denkt te hebben van lichte depressie symptomen na bevalling, wilt u zo snel mogelijk van de symptomen af komen. U wilt een band creëren met uw baby en goed in uw vel zitten. Het is niet altijd nodig direct een behandeling te starten. Wanneer u last heeft van lichte klachten kunt u een aantal acties uitvoeren die uw symptomen kunnen verlichten of doen verdwijnen.

Ten eerste is het belangrijk over uw gevoelens te praten, ook al zijn de gevoelens negatief. Praat met iemand die u vertrouwt en waar u uw verhaal kwijt kunt. Over uw gevoelens praten lucht niet alleen op, maar kan u ook een indicatie geven van de ernst van de symptomen. Door met een vertrouwenspersoon te praten kunt u uw verhaal kwijt en heeft u niet langer het gevoel er alleen voor te staan.

Uw gevoel opschrijven kan een positief effect hebben op het verminderen van negatieve symptomen. Door uw gedachten op te schrijven kunt u het, al dan niet tijdelijk, van u af zetten. 

Lees informatie over postnatale depressie. Leer deze vorm van depressie te begrijpen. En leer daarmee ook begrijpen dat uw gevoelens u niet een slechte ouder of partner maken. Het is simpelweg een mentale stoornis die behandeld kan worden.

Zorg bovendien voor tijd en rust voor uzelf. U moet de taken van het moeder zijn af en toe van u af kunnen zetten zodat u uw eigen batterij kunt opladen.

Verlichten deze methoden de symptomen niet, dan is het raadzaam professionele hulp te zoeken.

Er zijn meerdere soorten behandelingen mogelijk om klachten die men ervaart bij postnatale depressie te verhelpen. Zo’n behandeling kan zowel medicamenteus zijn als niet-medicamenteus. 

Behandelingen waarbij geen medicatie nodig is bestaat uit therapeutische behandelingen. De meest voorkomende behandelingen die worden gebruikt bij deze vorm van depressie zijn cognitieve gedragstherapie en psychotherapie.

Tijdens gesprekken met een psycholoog leert u hoe u negatieve gedachten en gedrag om kunt zetten in positieve gedachten en gedrag. Ook leert u bepaalde situaties anders aan te pakken.

Bij cognitieve gedragstherapie bespreekt u uw klachten met de psycholoog. Er wordt dan specifiek gekeken naar hoe deze klachten ontstaan uit een huidig denkpatroon. Wanneer de afkomst van deze gevoelens duidelijk is, worden er verschillende technieken toegepast om het denkpatroon te doorbreken en op een andere, positieve manier naar de situatie te kijken.

Andere soorten psychotherapie worden toegepast om klachten van de depressie te minimaliseren. Ook kunnen er vaardigheden worden aangeleerd waardoor het individu de klachten onder controle kan houden.

Bij postnatale depressie worden er eigenlijk maar twee verschillende soorten medicatie gegeven. Enerzijds kunnen er antidepressiva worden toegepast. Ook kunnen er kalmeringsmiddelen worden aangeboden. Beide soorten medicatie werken tegen de klachten die komen kijken bij een depressie. Voor iemand met deze medicatie kan starten moet het individu deze voorgeschreven hebben gekregen door een arts of psycholoog.

Antidepressiva worden veelal voorgeschreven bij ernstige vormen van depressie. Deze medicatie heeft een significant effect op het verminderen van symptomen in vrouwen met postnatale depressie. Het effect is echter pas een maand na het starten van de medicatie te merken. Bijwerkingen kunnen wel al eerder optreden. Om een aanhoudend positief effect van de medicatie te zien is het belangrijk de antidepressiva minstens 4 maanden toe te dienen.

Ook schrijven artsen en andere specialisten vaak kalmeringsmiddelen en slaapmiddelen voor om het onrustige, angstige gevoel tegen te gaan welke vaak bij depressie aanwezig is. Deze medicijnen kunnen echter maar een aantal weken achter elkaar worden ingenomen zonder schadelijk te zijn.

Veel medicatie zorgt ervoor dat geen borstvoeding kan worden gegeven, wat de band tussen moeder en kind verder verzwakt. Er zijn echter antidepressiva, zoals SSRI, die wel kunnen worden gegeven in combinatie met borstvoeding. Dit zal met de arts worden overlegd.

Is de postnatale depressie zo heftig dat moeder of kind zich in een levensgevaarlijke situatie bevinden, dan kan een psychiatrische opname nodig zijn. Zo kan zowel moeder als kind tot rust komen en op een gezonde manier leren omgaan met de situatie door discrete en professionele hulp en behandeling. Moeder en kind kunnen vaak ook samen worden opgenomen.

Heeft u eerder last gehad van een postnatale depressie, dan is de kans dat u opnieuw met deze stoornis te maken heeft zo’n 60%. Om de kans dat u opnieuw klachten krijgt te verminderen kunt u een aantal dingen doen:

  • Een gezonde voeding. Vooral de inname van vitaminen en mineralen zijn van belang.
  • Plan tijden in waarin u kunt rusten. Zo wordt de situatie u minder snel te veel.
  • Neem niet te veel taken op u. Dit geeft stress wat negatieve gevoelens kan oproepen.

Is uw partner depressief na de geboorte van uw kind, of vertoont uw partner een aantal aanhoudende symptomen die overeenkomen met klachten die bij postnatale depressie komen kijken, dan kunt u een aantal dingen doen om uw partner te helpen:

  • Leer wat postnatale depressie is zodat u de gevoelens van postnatale depressie beter kunt begrijpen. Wanneer u de gevoelens van uw partner niet begrijpt kan dit voor extra spanningen zorgen en daarmee een toename van de depressie klachten.
  • Sluit u niet af voor uw partner, maar werk juist aan het behouden van goed contact. Dit kunt u doen door samen dingen te doen zoals praten, eten, of wandelen.
  • Help bij huishoudelijke taken en andere taken zodat dit uw partner niet extra stress bezorgt.
  • Praat zelf ook over uw gevoelens met een vertrouwenspersoon.
  • Zorg voor uzelf en beantwoord uw benodigdheden. Of het nu gaat om het zien van vrienden, of het stellen van grenzen in uw relatie.

Meer artikelen over Mentale Gezondheid

Intrusieve GedachtenPlatonische RelatieVerslavende MiddelenAltruismeLisinoprilLiegen Door VerslavingKratomZelfbeschadigingBorderline En SeksualiteitStemmingswisselingenHoogsensitiefLiefdesverdrietNachtmerriesMorfinePolyvagaal TheorieDwangstoornisIntergenerationeel TraumaBipolaire Stoornis En SeksualiteitEmotionele VerwaarlozingExistentiele CrisisAutistische BurnoutPtss En NarcismeJeugdtraumaVliegangstNarcistische RelatieNarcistische VaderPsychopaatEmotionele MishandelingSlaapverlammingNarcistische MoederWat Is TrypofobieWat Is GenderdysforieOnverwerkte RouwVerschil Depressie En Burn OutRouwverwerkingOververmoeidheidImposter SyndroomSuicidale GedachtenWas Ist Eine Psychotische DepressionHallucinatiesAntidepressiva En AlcoholGaslightingPaniekaanvalKlachten Bij Burn OutEmotioneel MisbruikAsperger SyndroomAddZeer Ernstige Burn OutHistrionische PersoonlijkheidsstoornisWorkaholicPsychose SymptomenHoe Herken Je Suicidale Gedachten En Hoe Ga Je Ermee OmNeuroseVermijdende PersoonlijkheidsstoornisTheatrale PersoonlijkheidsstoornisNarcistische PersoonlijkheidsstoornisPsychosomatische KlachtenBorderline PersoonlijkheidsstoornisFibromyalgie BehandelingFibromyalgie SymptomenBody Dysmorphic DisorderSysteemtherapieSchematherapieSlaapapneuRestless Legs SyndroomAgorafobieNarcolepsieSlaapstoornisSociale AngststoornisCognitieve GedragstherapieWat Is Een Midlife CrisisHyperventilatie BehandelingVerlatingsangstWat Is HypochondrieHypnotherapieEmdr TherapieDysthyme StoornisSchizofrenieBindingsangstGegeneraliseerde Angststoornis OverwinnenDepressief Door CoronaCenosillicafobie Wat Is DatWat Is Long CovidBehandeling DementieChronische Ptss BehandelingOververmoeidheid BehandelingBehandeling Zware DepressieChronische Depressie BehandelingSchizofrenie BehandelingChronische Pijn BehandelingDelier BehandelingSomatoforme Stoornis BehandelingConversiestoornis BehandelingBehandeling AutismeBipolaire Stoornis BehandelingHechtingsproblematiek BehandelingNarcisme BehandelingTinnitus BehandelingAdd BehandelingSlaapstoornis BehandelingPersoonlijkheidsstoornis BehandelingPaniekaanvallen BehandelingAgorafobie BehandelingChronische Stress BehandelingStress BehandelenOverspannen BehandelingTrauma Centrum NederlandTrauma BehandelenPsychose BehandelingAngststoornis BehandelingOcd BehandelingMisofonie BehandelingAdhd BehandelingBorderline BehandelingBurn Out BehandelenPtss BehandelingDepressie TestDepressie BehandelingFaalangst BehandelingFaalangstMentale GezondheidMindfulness