4 Minuten

Bewerkt en medisch beoordeeld door THE BALANCE Team
Feit gecontroleerd

Heb jij het coronavirus gehad, en heb je nog steeds last van aanhoudende klachten terwijl je het virus niet meer hebt? Dan kan het zo zijn dat je long covid hebt. Long covid, binnen Nederland ook wel ‘langdurige covid’ genoemd, omvat een combinatie van vervelende symptomen die vergelijkbaar zijn met symptomen die je ervaart tijdens een corona infectie. Bij long covid is de infectie echter hersteld en is het virus niet meer aanwezig om het lichaam ziek te maken. Toch blijven corona klachten bestaan.

Hoewel er nog veel onderzoek moet worden gedaan om duidelijkheid te krijgen wat betreft de prevalentie van long covid, wordt gedacht dat zo’n 20% van de geïnfecteerden na 5 weken nog steeds symptomen ervaren. Klachten kunnen vervolgens een lange tijd aanhouden. Wat is long covid precies en hoe kom je ervan af? Wij zetten de feiten op een rijtje.

1,5% van de Nederlandse bevolking geeft aan zelf last te hebben van de symptomen die passen bij long covid. Wanneer iemand een corona infectie heeft opgelopen, komen hier in veel gevallen (milde) symptomen bij kijken. In de meeste gevallen zijn deze symptomen maar een aantal dagen aanwezig. De symptomen houden bij de meerderheid niet langer dan 4 weken aan. Als iemand echter long covid heeft, houdt dit in dat de symptomen een langere tijd aanhouden, of na enige tijd weer terugkeren zonder dat deze symptomen pathologisch verklaard kunnen worden. Omdat deze aandoening relatief nieuw is, heeft de WHO onlangs een definitie opgesteld van deze aandoening. Deze geeft aan dat long covid vermoedelijk wordt veroorzaakt door een corona infectie, en dat de symptomen drie maanden na de initiële corona infectie er nog steeds symptomen aanwezig zijn die niet kunnen worden verklaard door een ander ziektebeeld.

De oorzaak van long covid is tot nu toe nog onduidelijk. Aangezien dit virus relatief nieuw is, moet er nog veel onderzoek uitgevoerd worden om en beter begrip te krijgen van het functioneren van het virus, en informatie te winnen over de effecten die het virus op mensen heeft.

Hoewel er nog geen wetenschappelijk onderzoek is voltooid naar de risicogroepen voor long covid, kan er op het eerste gezicht wel een verband worden opgemerkt tussen bepaalde groepen, en het ontwikkelen van long covid.

Een groep die sneller long covid lijkt te ontwikkelen zijn ouderen en vrouwen. Daarnaast lijkt ook de ernst van de klachten tijdens de corona infectie een rol te spelen bij het ontwikkelen van long covid. Toch blijkt dat 74% van de long covid patiënten tijdens de initiële corona infectie niet is opgenomen. Dit duidt aan dat de symptomen op dat moment niet dermate ernstig waren dat zij levensbedreiging vormden.

Andere medische factoren die bij kunnen dragen aan long covid zijn een verhoogd BMI, en het hebben van astma of andere longaandoeningen.

Belangrijk om te weten is dat dit niet uitsluitend de groepen zijn die risico lopen op het ontwikkelen van long covid. Ook mensen die tijdens de corona infectie geen ernstige klachten hebben rapporteren maanden later dat ze long covid hebben.

De symptomen die men bij long covid ervaart verschillen per persoon. De corona lijkt zich op verschillende manieren en in verschillende mate te kunnen uiten. Symptomen kunnen enkele weken tot een aanzienlijk aantal maanden aanhouden. Er zijn zelfs enkele gevallen waarbij symptomen al langer dan een jaar aanhouden. Vaak neemt de ernst van de klachten na enige tijd wel af.

  • Vermoeidheid
  • Kortademigheid
  • Spierpijn
  • Hartkloppingen
  • Pijn op de borst
  • Koorts
  • Reukvermogen verliezen, ook wel anosmie genoemd.
  • Geheugenproblemen
  • Depressieve gevoelens
  • Cognitieve disfunctie en neurologische klachten
  • Pijn in de gewrichten
  • Haaruitval

Dat het corona virus fysieke klachten oplevert, is iedereen tijdens de pandemie wel duidelijk geworden. Vaak is het echter niet duidelijk dat corona ook voor psychische klachten kan zorgen. Deze psychische klachten kunnen zich voordoen bij de initiële besmetting met corona, maar ook maanden erna tijdens long covid.

Het is mogelijk dat het coronavirus in de hersenen kan gaan zitten. Hoewel het virus zich in de hersenen niet veel vermeerdert, kan het wel degelijk een effect hebben op jouw psychische gezondheid. Hoewel ook hier nog maar weinig onderzoek naar is gedaan, is het wel al duidelijk dat de reukzenuw vaak door het coronavirus wordt aangetast. Dit gebeurt doordat de neuronen worden geïnfecteerd en beschadigd.

Wanneer je ziek bent of een aandoening denkt te hebben. Ga je naar de huisarts. Je wilt dan graag dat de huisarts jou vertelt wat de diagnose is en hoe het probleem dat je ervaart kan worden opgelost. Dit is bij long covid echter niet geheel mogelijk,

Hoewel er door de WHO een, al dan niet brede, definitie is gegeven voor long covid, is het diagnosticeren van long covid in de praktijk erg lastig. Artsen geven aan dat het niet mogelijk om iemand te diagnosticeren met long covid, aangezien er geen criteria  en meetinstrumenten voor deze diagnose bestaan. Ook wordt in de definitie van de WHO niet ingegaan op de ernst van de klachten, en het exacte type symptomen die zich voor moet doen in de patiënt voor hij of zij de diagnose long covid kan krijgen.

Long covid herstel is makkelijker gezegd dan gedaan. Ook de artsen hebben hier niet direct een oplossing voor. Op dit moment bestaat er geen behandeling die de symptomen van long covid tegengaat. Aangezien corona, en dus ook de bijkomende long covid aandoening, relatief nieuw is, is er nog onvoldoende onderzoek gedaan om een adequate long covid behandeling te kunnen aanbieden of ontwikkelen.

De beste manier om ervoor te zorgen dat je niet met de symptomen van long covid hoeft te kampen, is ervoor zorgen dat je geen covid krijgt. Dit doe je door je te laten vaccineren, en vaak je handen te wassen. 

Krijg je wel long covid, dan nemen de klachten in veel gevallen na enkele weken of maanden vanzelf af totdat ze verdwijnen. Toch kan het bij een klein percentage voorkomen dat de symptomen, zowel lichamelijk als psychisch, niet afnemen en met een soortgelijke ernst aanhouden.